Astma – extra informatie
Extra informatie voor patiënten
- Artikel | Hoeveel moet je bewegen volgens de beweegrichtlijnen?
- Artikel | Bewegen als therapie: astma
- Artikel | Met astma kun je prima sporten
- Informatie bij het Longfonds:
- De website Sporten met astma met tips
- Wat is astma?
- Gratis aan te vragen boekje: beweegtips bij longziekten
- Ik heb astma en sport/beweeg al
- Ik heb astma en wil gaan sporten/bewegen
- Vind een sport in jouw buurt via Uniek Sporten
- Bewegen als je weinig te besteden hebt
Extra informatie voor professionals
Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) Richtlijn astma bij volwassenen.
Mechanisme: hoe werkt het bewegen?
De volgende mechanismen spelen een rol bij de positieve effecten van bewegen op astma:
- Betere cardiorespiratoire fitheid waardoor zuurstof efficiënter naar de spieren toe gaat;
- Vermindering van ontstekingsreacties;
- Verbeterde doorgang van bronchiolen.
Contra-indicaties en waarschuwingen
- Een goede warming-up en medicijnen (puffer met luchtwegverwijders) kunnen helpen voorkomen dat mensen een astma-aanval krijgen tijdens inspanning;
- Het is belangrijk dat mensen zich bewust zijn van prikkels in de sportomgeving, zoals pollen, schimmels, kou en tabaksrook. Het kan helpen om zo veel mogelijk door de neus te ademen;
- Als klachten verergeren tijdens de training dan is het verstandig de training te onderbreken. Ook bij een luchtweginfectie moet de training worden uitgesteld totdat iemand een dag klachtenvrij is geweest. Daarna kan de training geleidelijk weer worden opgepakt;
- Na ziekte of koorts doet de patiënt er goed aan om na de eerste koortsvrije dag minstens een week te wachten met sporten. Daarna kan de conditie weer rustig worden opgebouwd;
- Bij inspanningsastma kan gebruik van een luchtwegverwijder geïndiceerd zijn;
- Mensen met ernstige astma kunnen het best beginnen met bewegen onder begeleiding van een gespecialiseerd longfysiotherapeut.
Aanbevelingen voor bewegen met astma
Algemeen
Voor mensen met astma wordt geadviseerd om te bewegen volgens de algemene beweegrichtlijnen, hier lees je wat de beweegrichtlijn inhoudt.
Daarnaast gelden de volgende aanbevelingen:
- Astmapatiënten bij wie een slechte ademhalingstechniek de klachten beïnvloedt, kunnen baat hebben bij het uitvoeren van ademhalingsoefeningen. Verwijs de patiënt door naar een gespecialiseerd fysiotherapeut;
- Tijdens inspanning wordt geadviseerd om zo veel mogelijk door de neus te ademen. De verwarmde, bevochtigde en gefilterde lucht vermindert de prikkels die een astma-aanval kunnen veroorzaken. Ook buiten sporten kan voor prikkels zorgen die een astma-aanval kunnen veroorzaken vanwege de temperatuurverschillen. Wanneer een patiënt hier gevoelig voor is, adviseer dan om binnen te sporten;
- Wanneer er sprake is van inspanningsastma (benauwd gevoel na inspanning), kun je adviseren de inspanning langzaam op te bouwen door middel van een rustige warming-up;
- Indien er sprake is van overgewicht of obesitas wordt er geadviseerd om aandacht te besteden aan gewichtsafname. Dat kan bijvoorbeeld door de inzet van een GLI.
Bronnen
- Bottema JW, Bouma M, Broekhuizen L, Chavannes NH, Frankemölle LAM, Hallensleben C, de Jong J, Muris JWM, van Nederveen-Bendien SA, van Vugt SF. NHG Richtlijn Astma bij volwassenen 2022. Beschikbaar via: https://richtlijnen.nhg.org/standaarden/astma-bij-volwassenen#volledige-tekst-richtlijnen-beleid. Geraadpleegd op 12 oktober 2023.
- Freeman AT, Staples KJ, Wilkinson TM. Defining a role for exercise training in the management of asthma. European Respiratory Review 2020; 29(156).
- Hansen ES, Pitzner-Fabricius A, Toennesen LL, Rasmusen HK, Hostrup M, Hellsten Y, Backer V, Henriksen M. Effect of aerobic exercise training on asthma in adults: a systematic review and meta-analysis. European Respiratory Journal 2020; 56(1).
- Jaakkola JJ, Aalto SA, Hernberg S, Kiihamäki SP, Jaakkola MS. Regular exercise improves asthma control in adults: A randomized controlled trial. Scientific reports 2019; 9(1): 12088.
- Kuder MM, Clark M, Cooley C, Prieto-Centurion V, Danley A, Riley I, et al. A systematic review of the effect of physical activity on asthma outcomes. The Journal of Allergy and Clinical Immunology: In Practice 2020; 9(9): 3407-3421.
- Nyenhuis SM, Dixon AE, Ma J. Impact of Lifestyle Interventions Targeting Healthy Diet, Physical Activity, and Weight Loss on Asthma in Adults: What Is the Evidence? The Journal of Allergy and Clinical Immunology: In Practice 2018; 6(3): 751-763.
- Nyenhuis SM, Kahwash B, Cooke A, Gregory KL, Greiwe J, Nanda A. Recommendations for physical activity in asthma: a work group report of the AAAAI Sports, Exercise, and Fitness Committee. The Journal of Allergy and Clinical Immunology: In Practice 2022; 10(2): 433-443.
- Panagiotou M, Koulouris NG, Rovina N. Physical Activity: A Missing Link in Asthma Care. J Clin Med 2020; 9(3): 706.
- Pedersen BK, Saltin B. Exercise as medicine–evidence for prescribing exercise as therapy in 26 different chronic diseases. Scandinavian journal of medicine & science in sports 2015; 25: 1-72.