COPD – 1 minuut
Hieronder vind je een aanpak en handige tips voor een persoonlijk gesprek gericht op de situatie van jouw patiënt. Deze aanpak is geschikt voor een gesprek van 1 minuut. Heb je meer tijd, klik hier voor de aanpak voor het 5 minuten gesprek.
Vraag
Zullen we het even hebben over iets waardoor veel mensen met COPD zich beter voelen?
- In 1 minuut kun je mensen al bewuster maken van het belang van bewegen, wat meer bewegen hen op kan leveren en welke stappen ze kunnen zetten.
- COPD beïnvloedt de kwaliteit van leven. Meer bewegen helpt de kwaliteit van leven verbeteren en ziekteprogressie beperken.
- De richtlijn COPD van het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) geeft aan dat veranderingen zoals meer bewegen, naast stoppen met roken, de basis zijn van een gezondere leefstijl.
- Wist je dat de meeste gezondheidswinst te behalen valt met de stap van bijna niet bewegen naar een beetje bewegen?
Als de patiënt niet verder wil praten, is dat ook goed. Dan kun je bijvoorbeeld zeggen: ‘Prima, mocht je er toch een keer iets mee willen, dan weet je me te vinden’. Ook al doe je niks, het zaadje is mogelijk wel geplant.
Leg uit
Veel mensen geven aan dat ze zich door wat meer te bewegen een stuk fitter voelen en lekkerder in hun vel zitten.
Gebruik de volgende toelichting:
Uit onderzoek blijkt dat voldoende bewegen kan leiden tot deze effecten:
- Verbeterde fitheid, onder meer sterkere spieren en botten en een beter uithoudingsvermogen;
- Verbeterde mentale gezondheid door meer zelfvertrouwen en lekkerder in je vel zitten;
- Langer leven en betere kwaliteit van leven;
- Verbeterde mobiliteit, zoals verder kunnen lopen;
- Minder kans op een exacerbatie en ziekenhuisopnamen;
- Minder (snel) kortademig en minder kans op aanvallen;
- Minder kans op ziekenhuisopname en kortere duur van opname;
- Minder kans op chronische aandoeningen zoals hart- en vaatziekten, diabetes type 2 en verschillende soorten kanker zoals borst-, prostaat- en darmkanker;
Wat vind je hiervan?
Met de vraag ‘wat vind je hiervan?’ krijg je eerder een gesprek met tweerichtingsverkeer dan met ‘begrijp je wat ik zeg?’. Door iemand zelf de toelichting of argumenten te laten geven, geef je de patiënt ruimte om zichzelf te overtuigen.
Nodig uit
Sta je ervoor open om de volgende keer verder te praten over hoe bewegen ook jou kan helpen in je gezondheid?
Dan bekijken we samen welke mogelijkheden er zijn zodat bewegen voor jou haalbaar wordt.
Gebruik de volgende toelichting:
Ja: Het vervolg is erg belangrijk. Je behaalt het meeste succes als een patiënt zelf uitspreekt de volgende afspraak verder te willen praten over bewegen. De patiënt spreekt zo commitment uit aan eigen plannen, wat het gevoel van autonomie vergroot. Probeer als professional niet te veel te zeggen, laat de patiënt vertellen. De vervolgafspraak kan bij jou zijn, maar ook bij een collega of andere professional naar wie je doorverwijst. In de tussentijd kun je informatie over gezondheidseffecten van bewegen delen met de patiënt.
Nee: Als de patiënt niet verder wil praten, bedank hem of haar dan voor het luisteren en laat de patiënt weten dat hij of zij er een volgende keer op terug kan komen. Veel patiënten ervaren belemmeringen rondom sport en bewegen. Probeer deze eventuele belemmeringen te achterhalen en kijk samen hoe dit wellicht ondervangen kan worden.
Fysiotherapie voor COPD (vanaf GOLD stadium II) zit in het basispakket met 5 tot 70 behandelingen per jaar (gegevens zijn van 2023). Hoeveel behandelingen iemand krijgt, is afhankelijk van ernst en van het behandeljaar waarin iemand zit. Om onvoorziene kosten te voorkomen, is het belangrijk om eerst te achterhalen in welke categorie iemand valt. De fysiotherapeut, longarts of verzekeraar kunnen hierbij helpen.
Verwijs bij voorkeur door naar een fysiotherapeut gespecialiseerd in COPD, deze kun je vinden via het Longfonds. Maak afspraken met de fysiotherapeut over de wijze waarop de patiënt geholpen wordt om het gedrag te veranderen, en om zo veel mogelijk buiten de zorg te bewegen als die daartoe in staat is. Bijvoorbeeld via regulier sport- en beweegaanbod of door zelf activiteiten te ondernemen, zoals wandelen.