Kanker – 1 minuut
Hieronder vind je een aanpak en handige tips voor een persoonlijk gesprek gericht op de situatie van jouw patiënt. Deze aanpak is geschikt voor een gesprek van 1 minuut. Heb je meer tijd, klik hier voor de aanpak voor het 5 minuten gesprek.
Vraag
Zullen we het even hebben over iets waardoor veel mensen met kanker zich beter voelen?
- In 1 minuut kun je mensen al bewuster maken van het belang van bewegen, wat meer bewegen hen op kan leveren en welke stappen ze kunnen zetten.
- Bewegen kan helpen bij verschillende typen kanker, bijvoorbeeld bij darm-, borst-, en prostaatkanker.
- Wist je dat de meeste gezondheidswinst te behalen valt met de stap van bijna niet bewegen naar een beetje bewegen?
Als de patiënt niet verder wil praten, is dat ook goed. Dan kun je bijvoorbeeld zeggen: “Prima, mocht je er toch een keer iets mee willen, dan weet je me te vinden.” Ook al doe je niks, het zaadje is mogelijk wel geplant.
Leg uit
Veel mensen met kanker geven aan dat ze zich door wat meer te bewegen een stuk fitter voelen en lekkerder in hun vel zitten.
- Verbeterde fitheid, onder meer sterkere spieren en botten, een beter uithoudingsvermogen en minder vermoeidheid;
- Betere kwaliteit van leven;
- Hogere kans op overleven;
- Beter kunnen omgaan met stress;
- Verbeterde slaapkwaliteit;
- Minder angst en depressieve symptomen;
- Minder lymfoedeem (bij borstkanker; zwelling doordat vocht minder goed weg kan);
- Minder complicaties na operatie en kortere ziekenhuisopname (bij darmkanker);
- Minder bijwerkingen van androgeendeprivatietherapie (bij prostaatkanker; hormoontherapie);
- Kortere periode van incontinentie (bij prostaatkanker).
Wat vind je hiervan?
Met de vraag ‘wat vind je hiervan?’ krijg je eerder een gesprek met tweerichtingsverkeer dan met ‘begrijp je wat ik zeg?’. Door iemand zelf de toelichting of argumenten te laten geven, geef je de patiënt ruimte om zichzelf te overtuigen.
Nodig uit
Sta je ervoor open om de volgende keer verder te praten over hoe bewegen ook jou kan helpen in je gezondheid?
Dan bekijken we samen welke mogelijkheden er zijn zodat bewegen voor jou haalbaar wordt.
Gebruik de volgende toelichting
Ja: Het vervolg is erg belangrijk. Je behaalt het meeste succes als een patiënt zelf uitspreekt de volgende afspraak verder te willen praten over bewegen. De patiënt spreekt zo commitment uit aan eigen plannen wat het gevoel van autonomie vergroot. Probeer als professional niet te veel te zeggen, laat de patiënt het vertellen. De vervolgafspraak kan bij jou zijn, maar ook bij een collega of andere professional naar wie je doorverwijst. In de tussentijd kun je informatie over gezondheidseffecten van bewegen delen met de patiënt.
Nee: Als de patiënt niet verder wil praten, bedank hem of haar dan voor het luisteren en laat de patiënt weten dat hij of zij er een volgende keer op terug kan komen. Veel patiënten ervaren belemmeringen rondom sport en bewegen. Probeer deze eventuele belemmeringen te achterhalen en kijk samen hoe dit wellicht ondervangen kan worden.
Het is belangrijk om mensen zo snel mogelijk in actie te brengen als ze daarvoor openstaan, maar houd rekening met mogelijke contra-indicaties. Beperk daarom voor zover mogelijk de tijd tussen deze afspraak en de vervolgactie. Zorg ervoor dat de beweegactiviteit qua niveau, begeleiding en setting goed aansluit bij de mogelijkheden en wensen van de patiënt. De meeste gezondheidswinst is te behalen met de stap van bijna niet bewegen naar een beetje bewegen. Zorg dus dat iemand met kleine stapjes begint. Mensen die erg weinig bewegen of bang zijn voor negatieve effecten van bewegen, hebben een warme overdracht nodig naar sport- en beweegaanbod.
Wist je dat er gespecialiseerde oncologiefysiotherapeuten zijn die patiënten tijdens of na behandeling van kanker coachen, begeleiden en behandelen?